Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve Sefine Tersanesi’nin birlikte yürüttüğü SSB Ar-Ge desteği projesi Çok Amaçlı Mini Denizaltı (ÇAMD) Geliştirme Projesi, Türk Savunma Sanayii şirketlerinin “denizaltılar için geliştirdiği sistemlerin entegre edilebileceği ya da test yardımcısı niteliğinde bir platform” amacıyla geliştirilmekte. DATUM Denizaltı Teknolojileri tarafından yürütülen projenin ülkemiz denizaltı tasarım, üretim ve entegrasyon süreçlerinin gelişimi için deneyim kazandırması planlanıyor.
Proje kapsamında üretilen ÇAMD, 12 metre boyuyla kara yolunda tır dorsesiyle kolaylıkla taşınabilecek. 300 metre derinliğe dalabilen ve 4 mürettebatı bulunan denizaltıda fuel-cell, sonar modülleri, torpido ve torpido aldatıcıları gibi birçok sistem test edilebilecek. 4 adet 100cm x 50cm x 50cm ebatlarında faydalı yük haznesi bulunan denizaltında 400 kg ağırlığa ve 5 kWh elektrik tüketimine sahip sistemlerin de denizaltı testleri yapılabilecek.
Türk Loydu’nun onayını aldı
Ekim 2023’te detay tasarım aşaması tamamlanan ÇAMD, Türk Loydu onaylı ilk yerli tasarım denizaltı olma özelliğini taşıyor. Türk Loydu, ÇAMD’nin 51 adet Detay Tasarım Dokümanını inceledi ve Plan Onay Süreci tamamlandı.
Denizaltıda ana dalma, trim ve ayar sarnıç sistemleri ve bunlara ait pompa ve basınçlı hava devreleri yer almaktadır. Araca özel geliştirilmiş bir elektrik ve kontrol sistemi ve bu sisteme bağlı tip-onaylı kontrol sistemleri, basınç, muhtelif gaz, seviye ve yangın sistemleri başta olmak üzere sensör grupları yer almaktadır. İleri yönlü sonar, altimetre ve radar sistemleri bulunan mini denizaltının seyrüseferi su üstünde GPS ve su altında dopler hız ölçeri ile entegre edilmiş özel bir ataletsel seyir sistemi ile sağlanmaktadır. ÇAMD’nin iki adet katlanabilir direği ve bunun üzerinde muhtelif haberleşme seyrüsefer sistemlerine ait antenleri ve 360 dereceyi görebilen bir elektrooptik kamerası yer almaktadır. Acil durum kurtarma sistemleri, kurtarma şamandırası ve ırgat demir aksamı da denizaltının özellikleri arasında.
Mukavim tekne de testlerini tamamladı
Denizaltında hidrostatik basıncı karşılayacak 8 metre boya ve 2 metre çapa sahip ana mukavim tekne inşa edilmeden önce üretim tekniğinin denenmesi amacıyla 2 metre boya ve 1,5 metre çapa sahip küçük ölçekli mukavim tekne üretildi ve 11 Temmuz 2023 günü İğneada açıklarında Türk Loydu eşliğinde test dalışı yapıldı.
400 metrede 40 bar basınç altında 45 dakika kalan teknede herhangi bir bozulma olmadı ve 8 metrelik mukavim teknenin üretimi başladı ve Ekim 2023’te tamamlandı.
Çok Amaçlı Mini Denizaltı’ya ASELSAN tarafından geliştirilen denizaltı sonarlarının, ROKETSAN tarafından geliştirilen Orka hafif torpidosunun ve ASPİLSAN tarafından geliştirilen hidrojen yakıt pilinin entegrasyonu ile ilgili ön çalışmalar yapılmakta.