Marmara Denizi’ndeki balıkçılık faaliyetlerinin ekosistem temelli devamının sağlanması amacıyla, Marmara Denizi ile İstanbul ve Çanakkale boğazlarında 15 Mayıs 2022 tarihinden itibaren, ticari amaçlı deniz kestanesi avcılığı ve toplayıcılığı yasaklandı.
Yasaklama kararı, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünce, 9 Mayıs 2022 tarihli Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürü Dr. Mustafa Altuğ Atalay imzasıyla duyuruldu.
Marmara Denizi Eylem Planı (MDEP) kapsamında alınan kararda şöyle denildi:
“Marmara Denizi’nde meydana gelen müsilaj patlaması için hazırlanan MDEP kapsamında bakanlığımız sorumluluğunda yer alan eylemlere ilişkin çalışmalar titizlikle yürütülmektedir. Marmara Denizi’nde yürütülen balıkçılık faaliyetlerinin ekosistem temelli yapılması ve koruma alanlarının genişletilmesi de bakanlığımız sorumluluğundaki eylemler arasında yer almaktadır.
Bu kapsamda Marmara Denizi’ndeki balıkçılık faaliyetlerinin ekosistem temelli devamının sağlanması amacıyla, Marmara Denizi ile İstanbul ve Çanakkale boğazlarında 15 Mayıs 2022 tarihinden itibaren, ticari amaçlı deniz kestanesi avcılığı ve toplayıcılığı yasaklanmıştır.”
Yasak kararı İçişleri Bakanlığı’na bağlı Marmara Denizi’ne kıyısı olan, Sahil Güvenlik ve Jandarma Genel komutanlıkları, Emniyet Genel Müdürlüğü ile Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı tüm il müdürlükleri ve Türkiye su Ürünleri Kooperatifleri Merkez Birliği ile Deniz Ürünleri Avcılığı Üreticileri Merkez Birliği’ne bildirildi.
Uzmanlar gündeme getirmişti
Marmara Denizi’nde deniz kestanesinin aşırı avcılığını, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Herdem Aslan ile sualtı belgesel yapımcısı Tahsin Ceylan gündeme getirdi.
Deniz kestanelerinin, Türkiye’nin de imzaladığı BERN sözleşmesi kapsamında koruma altında olduğunu belirten uzmanlar, bakanlığa avcılığın yasaklanması çağrısında bulunmuştu.
Sadece Saroz Körfezi’nden bir günde 50 ton kadar deniz kestanenin halk tarafından kilosu 20 liraya varan ücretler karşılığında avlandığı yönünde bilgiler veren Su Ekosistemleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı da olan Prof. Dr. Herdem Aslan, deniz kestanelerinin deniz ekosistemi için çok önemli kilit bir tür olduğunu, acilen avcılığının durdurulmasını istemişti.
Denizin doğal temizleyicisi
Tahsin Ceylan ise deniz kestanesi üzerinde artış gösteren avcılık talebi ve Uzak Doğu’ya ihracat miktarları göz önüne alınarak, Türkiye’nin karasularında deniz kestanesinin ticari avcılığının 2022 yılı itibarıyla serbest bırakıldığını söyledi.
Uluslararası sözleşmelerle koruma altındaki deniz kestanesinin kirliliğin olduğu ortamda yaşamadığını belirten Ceylan şöyle devam etti:
“Bu nedenle indikatör (ekolojik koşulların ya da süreçlerin ayrımını ve tanınmasını sağlayan) bir türdür. Uzak Doğu’da çok tüketiliyor. İhracatı da yapıldığı için rant kapısı olmuştu. Bu tür sadece temiz suyun olduğu alanda yaşar ve dipteki organik maddeleri çözer, deniz hıyarları gibi çok önemli bir doğal temizleyicidir. Marmara Denizi’nin ekosistemi ve temizliği açısından oldukça önemli bir role sahip. Avcılığının yeniden yasaklanması sevindirici bir karar. Ege Denizi’nde de yasaklanması isabetli olacaktır.”