Yaklaşık üç yıldır Haydarpaşa Limanı’nda yatarken beş gün önce hareket eden ve saatler sonra geri dönen İran bayraklı konteyner gemisi Shamim’de belirsizlik sürüyor.
ABD tarafından kara listeye alınan Shamim, 2020’nin sonlarında İspanya açıklarında makine arızası yaşadı ve yaklaşık 2.200 mil (3.500 km) çekilerek İstanbul’a getirilmişti. İddiaya göre bunun nedeni ise Batı Avrupa’daki daha yakın tersanelerin ABD yaptırımları nedeniyle Shamim’i ağırlamaktan çekindiler. İstanbul’da bakımı yapılan Shamim’in birkaç kere satılma girişimi de yine yaptırımlar nedeniyle yarım kaldı. Gemi. şu an günlük bin 200 dolar liman kirası ödüyor ve bu da ilk günden bu yana 1 milyon 300 bin dolara tekabül ediyor.
ABD ne iddia ediyor?
Gemi, ABD tarafından “İran ekonomisini kısıtlamak ve nükleer teknolojinin gelişimini engellemek iddiasıyla” uyguladığı yaptırımlardan 2020’den beri nasibini almış durumda.
Washington Ocak 2021’de Shamim’in işletmecisi Hafez Darya Arya Shipping’i de yaptırım çukuran attı ve şirketin İran devletinin bir şirketi olduğun ileri sürdü. Gerçekte ise şirket ile İran devleti arasında herhangi bir organik bağ bulunmuyor.
ABD Hazine Müsteşarı Brian Nelson geçtiğimiz ay Türk firmalarından yaptırımlara destek isterken, tüm risklere rağmen Türkiye, yakınlığı, vizesiz seyahat ve küresel finans sistemiyle bağlantıları sayesinde birçok İranlı iş insanı için cazibesini korumaya devam ediyor. İki ülke arasında 2020’den bu yana ticaret artarken, Türkiye İran için ikinci büyük ihracat pazarı haline geldi.
Gemi zorlukla tamir edildi
Öte yandan geminin, İranlı mühendislerin de dahil olduğu onarım çalışması, hasarın boyutu ve kara listeye alınmış bir gemi için parça tedarik etmenin zorluğu nedeniyle çok uzun sürdü. Bir iddaya göre de Shamim’nin esas beklenen kalkışından önce pazartesi ve salı boyunca Marmara’ya açılarak testler yaptı.
Shamim’in özellikleri
Uzunluk : 187.25 metre
Genişlik : 29.8 metre
GRT : 23285
Yapım Yılı: 200
