İzmir’de, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün denizlerde bağımsızlığa ve denizciliğe verdiği önemi anlatan “100 Yıllık Deniz Yolculuğu: Atatürk ve Cumhuriyet Gemileri Fotoğraf Sergisi”, İzmirlilerin beğenisine sunuldu.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Denizlere hâkim olanlar, dünyaya hâkim olur” sözleri ışığında deniz tarihçisi Ali Bozoğlu’nun arşivinden alınan fotoğraf ve künye bilgilerinden hazırlanan sergide, Atatürk’ün yaşamı boyunca bindiği vapur, yat ve gemilerin yanı sıra Türkiye Cumhuriyeti Donanması için inşa ettirdiği savaş gemileri, denizaltı ve hücumbotlar ile deniz ulaşımını geliştirmek için yaptırdığı yolcu ve yük gemilerinin fotoğrafları yer alıyor.
İZDENİZ A.Ş.’nin organizasyonuyla yapılan serginin açılışına İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Murat Aydın, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Barış Karcı, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Tugay, İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, İZDENİZ Genel Müdürü Ümit Yılmaz, deniz tarihçisi Ali Bozoğlu ve İzmirli sanatseverler katıldı.
Kent kimliğinin bir parçası
Törende konuşan İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Murat Aydın, 71 yıllık Bergama Vapuru’nun şehrin hafızasında çok önemli bir yere sahip olduğunu ifade edip, İzmir’in kent olarak kimliğinin hayatta kalabilmesi ve gelişebilmesi için kent hafızasının bütün topluma mal edilebilmesi için çalışmalarını sürdüreceklerini söyledi.
Serginin de kent kimliğinin bir parçası olduğunu vurgulayan Aydın, “Bir şehri Büyükşehir yapan nüfus kalabalığı değildir. Kimliğidir, ürettiği kültürdür, değer yargılarıdır. Bu şehirden farklı herhangi bir şehre gidin ve ‘İzmir’den geldim’ diye söyleyin insanların yüzündeki tebessümü görün.
Bu kentin kimliğinden kaynaklıdır. Bu şehir bir liman şehridir. İzmir deniz ile iç içe yaşamaya devam edecek. Kültürel faaliyetlerin gençlerle buluşturulması bu kültürün gelecek kuşaklara aktarılması için çok önemli” diye konuştu.
İzmir’de deniz müzesi hayali
İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, ise “Bergama Vapurunda düzenlenen 7’den 70’e herkesin keyifle gezeceği bir sergiye ev sahipliği yapıyoruz. Türk halkı eski gemilere ve denizcilik tarihine son dönemde oldukça ilgi gösteriyor.
Denizciliğe ilgi tesadüf veya geçmişe olan ilgiyle oluşmuyor. Ülkemiz tersaneleri gemi inşa kabiliyetlerini sürekli geliştiriyor. Herkes yüzünü daha fazla denize dönüyor.
Denizci millet, denizci ülke hedefine daha fazla yol almamız gerektiğini biliyoruz. Daha fazla sergiye ve daha fazla araştırmaya ihtiyacımız var. En büyük hayalimiz ise İzmir’de bir deniz müzesinin hayata geçirilmesi olacaktır” ifadelerini kullandı.
Yolcu ve donanma gemileri sergide yer alıyor
Deniz Tarihçisi Ali Bozoğlu, serginin Atatürk’ün Türk denizciliğine hizmetlerini aktarmakta önemli rol oynayacağını dikkat çekip, “Bu sergide iki bölüm sergileri var. Yolcu ve donanma gemileri fotoğraflarını göreceksiniz. Lozan anlaşmasının ilgili maddesine göre Kabotaj hakkına sahip olan Türkiye Birinci Dünya Savaşı sırasında Devlet ve armatörlere ait elliye yakın gemi batırılmış, savaş nedeniyle elde mevcut gemilerde yeterli bakım ve onarım görmedikleri içinde çalışamaz bir halde idiler. Bu nedenle elinde yeterli miktarda gemi bulunmadığı için Kabotaj uygulamasının 2 yıl süre ile ertelemek zorunda kalmıştır.
Cumhuriyetin ilanıyla elde bulunan gemiler hızla bakım ve onarımdan geçirilmiş, bunlara ilave olarak da 1924 yılında Marmara, Kocaeli, Miralay Nazım Bey, Çanakkale, Anafarta, Mersin, Antalya ve Büyükada vapurları 1926 yılında ise Karadeniz, Ankara (Çorum), Ege, İnebolu, İzmir, Bandırma (Ülgen)Konya ve Sinop gemileri satın alınarak 20 Nisan 1926 tarihinden kabul edilen ve 1 Temmuz 1926 tarihinden itibaren yürürlüğe giren kanunla; akarsularda, göllerde, Marmara denizi ile boğazlarda, bütün kara sularında ve bunlar içinde kalan körfez, liman, koy ve benzeri yerlerde, makine, yelken ve kürekle hareket eden araçları bulundurma; bunlarla mal ve yolcu taşıma hakkı Türk yurttaşlarına verildi.
Ayrıca; dalgıçlık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, tayfalık ve benzeri mesleklerin Türk yurttaşlarınca yerine getirilebileceği belirtildi. Yabancı gemilerin yalnız Türk limanlarıyla yabancı ülkelerin limanları arasında insan ve yük taşıyabileceği kabul edildi” dedi.
Sergi 24 Mart’a kadar gezilebilecek
Deniz Tarihçisi Ali Bozoğlu’nun arşivinden alınan fotoğraf ve künye bilgilerinden oluşan sergi, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Denizlere hâkim olanlar, dünyaya hâkim olur” sözleri ışığında hazırlandı. Sergide; Atatürk’ün yaşamı boyunca bindiği vapur, yat ve gemilerin yanı sıra Türkiye Cumhuriyeti Donanması için inşa ettirdiği savaş gemileri, denizaltı ve hücumbotlar ile deniz ulaşımını geliştirmek için yaptırdığı yolcu ve yük gemilerinin fotoğrafları yer alıyor. Konak İskelesi’nde bağlı tarihi Bergama Vapuru’nda açılan sergi, 24 Mart’a kadar, hafta sonları dahil her gün 11.00-19.00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek.